Twierdza Toruń została wybudowana w XIX wieku dla umocnienia wschodniej granicy Prus, która przebiegała w pobliżu miasta. To właśnie względy strategiczne wpłynęły na wybór Torunia. Dzięki temu przedsięwzięciu podniosła się znacznie ranga miasta na mapie Europy.
Między innymi wybudowano:

• 7 fortów głównych (artyleryjskich),
• 6 fortów pośrednich,
• 6 baterii artyleryjskich,
• 32 duże schrony piechoty,
• 52 artyleryjskie i amunicyjne schrony międzypola.

Piętnaście podstawowych fortów otacza centrum miasta w promieniu paru kilometrów tworząc okrąg obronny zwany pierścieniem zewnętrznym. Znacznie bliżej i wcześnie, bo do roku 1871 (pierwszy etap fortyfikowania Torunia) powstały trzy inne forty: Przyczółek Mostowy, Świętego Jakuba oraz, obecnie dość zrujnowany, Fort Kolejowy.



Dzisiejsza numeracja wymienia budowle według kolejności odwrotnej do wskazówek zegara, jednakże nie odzwierciedla ona czasu ich powstawania. Do dziś Twierdza Toruń stanowi jedną z lepiej zachowanych struktur architektury militarnej w Polsce.